رخ در شطرنج

مهره رخ در شطرنج (به انگلیسی: Rook) که قلعه در شطرنج نیز نامیده می شود یکی از با ارزش ترین مهره های شطرنج بوده که در این مقاله بدان می پردازیم.

وقتی یک بازی شطرنج شروع می شود، هر طرف با دو مهره رخ شروع می کند. مهره های رخ بازی را از گوشه‌های صفحه شطرنج شروع می‌کنند: مهره های رخ سفید بازی را در a1 و h1 شروع می‌کنند، در حالی که مهره های رخ سیاه در a8 و h8 قرار دارند. اگرچه مهره رخ شطرنج معمولاً در مجموعه‌های شطرنج به‌عنوان و شکل یک برج یا قلعه نشان داده می‌شد، اما در اشکال قبلی بازی، رخ با یک ارابه نمادین همراه بود چرا که مطابق آنچه که در منابع خارجی نیز یافت می شود، از واژه رخ یا همان ارابه پارسی گرفته شده است.

لازم به ذکر است که مهره رخ در شطرنج یکی مهمترین مهره هایی است که در پایان بازی نقش موثری در کیش و مات کردن مهره شاه حریف بر عهده دارد. لازم به کر است مهره رخ دومین مهره قدرتمند پس از مهره وزیر است.

امتیاز مهره رخ در شطرنج

مهره رخ یک مهره اصلی (مانند مهره وزیر) در نظر گرفته می شود و پنج امتیاز دارد. به طور قابل توجهی از یک مهره پیاده (یک امتیاز)، یک مهره اسب (سه امتیاز) و یک مهره فیل (همچنین سه امتیاز) ارزشمندتر است اما از یک مهره فیل (نه امتیاز) ارزش کمتری دارد.

حرکت مهره رخ در شطرنج

مهره رخ می تواند به جلو، عقب یا به طرفین حرکت کند، اما نمی تواند به صورت مورب حرکت کند (مانند یک مهره وزیر یا یک مهره فیل).

مهره رخ می تواند در هر ستونی و به صورت عمودی به سمت بالا یا پایین حرکت کند. یک مهره رخ ممکن است در امتداد ردیف ها یا ستون ها (یعنی افقی یا عمودی) هر تعداد فضای اشغال شده را در هر حرکت قرار گیرد مانند سایر مهره های شطرنج، مهره رخ با اشغال فضای مربوطه، مهره مقابل را به دست آورد.

توانایی حرکت دادن هر تعداد مربع در یک خط مستقیم یعنی همان شکل حرکت مهره رخ، مهره رخ را به یک مهره مهیب و کلیدی در یک بازی شطرنج تبدیل می کند، اما این قدرت اغلب به چندین دور نیاز دارد تا با دقت از موقعیت شروع خود توسعه و پیشروی کند. توجه داشته باشید مهره رخ مانند مهره اسب نمی تواند روی روی مهره های دیگر، چه مهره حریف و چه مهره خودی بپرد، درنتیجه، اگر مهره ای جلوی حرکت آن باشد از حرکت مهره رخ ممانعت به عمل می آورد.

بیشتر بخوانید: اسب در شطرنج

استراتژی و تکنیک های مهره رخ در شطرنج

مهره های رخ در شطرنج یک از قوی ترین و کلیدی ترین مهره های روی صفحه بازی شطرنج هستند، اما برخلاف سایر مهره های شطرنج، برای توسعه  و پیش روی موثر آنها نیاز به برنامه ریزی دقیق و دانش کافی داریم.

ناتوانی مهره رخ در حرکت موربی که مهره فیل در شطرنج انجام می دهد یا همچنین ناتوانی مهره رخ در پرشی که از روی مهره های دیگر توسط مهره اسب در شطرنج انجام می شود، به این معنی است که ممکن است محدودیت هایی نیز داشته باشد.

پیاده‌های دشمن ممکن است نتوانند مهره قلعه را متوقف کنند، اما می‌توانند تحرک آن را محدود کنند یعنی با تهدید هایشان و…  از اقدامات بیشتر شما جلوگیری بکنند. به همین دلیل است که توسعه مهره رخ بخش کلیدی بسیاری از گشایش ها است. همچنین قلعه رفتن این امکان را به شما می‌دهد تا مهره های رخ خود را به هم متصل و مرتبط کنید به صورتی که یک ردیف باز بین آنها وجود داشه باشد. یعنی دو عدد مهره رخ در کنار یکدیگر در ردیفی باز قرار داشته باشند.

این به آن ها اجازه می دهد تا از مهره های دیگر آزادانه حمایت و پشتیبانی کنند و در عین حال در برابر مهره های حریف از یکدیگر محافظت به عمل آورند. همانطور که بالاتر گفتیم، مهره های رخ در پایان بازی شناخته شده تر هستند. بسیاری از پایان بازی های اصلی شطرنج شامل مهره های رخ یا مهره های پیاده هستند. برای دست یابی به این موقعیت ها نیاز به دانش و تدبیر و برنامه مناسبی دارید که اغلب به ده‌ها حرکت نیاز هست تا بتوان به مات نهایی رسید.

پرسش و پاسخ درباره مهره رخ شطرنج

1- مهره ی رخ یا قلعه در شطرنج چند امتیاز دارد؟ مهره رخ شطرنج 5 امتیاز دارد.

2- حرکت قلعه رفتن در شطرنج چیست؟ قلعه رفتن یک حرکت ویژه در شطرنج است که از ترکیب مهره قلعه در شطرنج و شاه انجام می شود در این حرکت شاه می تواند دو خانه حرکت کند و قلعه در سمت کنار و مخالف او قرار گیرد.

3- حرکت مهره رخ شطرنج چگونه است؟ حرکت مهره رخ شطرنج به صورت عمودی و افقی به طور مستقیم انجام می گیرد. برای دریافت آموزش های بیشتر و شرکت در کلاس شطرنج شگرد می توانید به لینک رو به رو مراجعه کنید: کلاس آنلاین شطرنج